Richtlijn excessief huilen, een heftige persoonlijke ervaring

De afgelopen weken heb ik uitgebreid geanalyseerd wat er naar mijn idee schort aan de ‘Multidisciplinaire richtlijn excessiefhuilen bij baby’s’. Er volgen nog een paar delen, totdat ik de tekst volledig heb doorlopen.

Door de jaren heen heb ik veel droevige verhalen gehoord over hoe ouders van het consultatiebureau te horen kregen dat ze hun baby ‘moesten’ laten huilen en hoezeer dat hun pijn deed. Ze waren wanhopig door de onrust van hun baby, maar ergens diep weg vertelde hun intuïtie nog wel dat het laten huilen niet de goede oplossing was. Nog steeds wordt er naar de boeken en methoden van Ria Blom verwezen, zowel in de richtlijn als door cb-medewerkers. Ook wordt er hier en daar verwezen naar een video waarop het allemaal wordt uitgelegd. De titel hiervan is ‘Huilbaby? Rust en Regelmaat!’ Op de cover zien we één van de leden van de kernredactie met haar baby.

Aan de hand van het onderstaande wil ik de lezer een inkijkje geven in het verhaal achter de totstandkoming van deze instructiefilm. Het is een lang en heftig verhaal en het wordt hier uiteraard met volledige instemming van de moeder in kwestie geplaatst. Zij hoopt er daarmee aan bij te dragen dat er een einde komt aan de adviezen om jonge baby’s te laten huilen en dat doel heeft mijn hartstochtelijke instemming. Ik heb groot respect voor haar moed en ben haar dankbaar voor het delen van dit indringende relaas.

De moeder heeft in dit blog het laatste woord; ik meld mij volgende week weer, met deel 7 over de richtlijntekst.

(Het onderstaande bericht is van september 2009; de baby was toen een paar jaar oud en de gebeurtenissen hadden plaatsgevonden toen haar zoontje ruim twee maanden was. De moeder heeft jarenlang getobd met de onveilige hechting van haar zoontje en nog altijd zijn de sporen van die begintijd niet volledig uitgewist, zoals blijkt in de laatste alinea's. Deze bevatten haar woorden van vandaag en ik kreeg er tranen van in de ogen. Zoveel pijn en verdriet, zoveel worsteling bij ouders en kind om de eenzaamheid van het begin kwijt te raken… Het is niet te geloven; het moet echt afgelopen zijn met die achterlijke adviezen.)

Hoi Marianne,

Eerst even dit: “Poeh! Wat is het allemaal groot...!”

Het is heel heftig voor me, maar ik wil graag mijn verhaal doen, zodat ik anderen misschien kan helpen. Ik zal het geheel even wat uitgebreider aan je vertellen.

Zwanger van ons eerste kindje was ik helemaal dolgelukkig. Ik ben eigenwijs van aard, volg mijn eigen ideeën en dus las ik niet over Ria Blom en dergelijke. Ik las over AP (attachment parenting, MVK) en keek zelfs al op sites van de Vrije School. Ik kreeg van een vriendin een draagdoek als kraamcadeau en ze inspireerde me ook om lang te voeden. Het leek mij allemaal niet meer dan logisch.

Uit onzekerheid over mijn eigen lichaam had ik als eerste streven één jaar borstvoeding te geven. Dat zou en moest ik halen! Na een heel zware zwangerschap met bekkeninstabiliteit en een inleiding werd na twee knippen onze zoon geboren met de vacuümpomp. Vanwege zijn gewicht van vijf kilo moesten wij in het ziekenhuis blijven. In mijn hoofd had ik het idee lekker samen te knuffelen en het voeden op zijn beloop te laten; gordijnen om mijn bed dicht, allebei half bloot… heerlijk! Ineens kwam er een zuster binnen: “Wat doe jij nou?? Je kunt niet zomaar zelf je kind aanleggen! Je moet dat nog leren!” Ze zette ons rechtop in bed en bepaalde hoe ons kind moest liggen. Ze pakte mijn borst in de ‘hamburgergreep’. Dat deed zeer! Na veel gestuntel dronk hij bij me voor de tweede keer. Nog geen tien minuten later boog ze zich over ons heen.“Zo, nu is het genoeg; nu nog tien minuten aan de andere kant en dan zit hij vol.” Ik vroeg hoe ze dat wist: “Dat weet ik gewoon.”

Toen begon alle ellende; ik voelde dat mijn manneke zich niet goed voelde van de bevalling en hij had honger. Ik had gelezen dat kinderen juist op verzoek moeten worden gevoed, zeker vlak na de bevalling, want de navelstreng biedt ook constant voeding. En nu ineens waren er schema’s van tien minuten per kant? Ik begreep er niks van. De communicatie met de verpleging was beroerd. Wat ik zei, werd van tafel geveegd: “Meid, je bent nog zo jong en op internet schrijven ze ook echt van alles.” Ik zei dat ik dacht dat hij nog honger had en hoofdpijn, maar dat kon niet, zo was de conclusie.

Toen ze weg was, heb ik hem gepakt en toch aangelegd, maar ik werd betrapt! Dit mocht niet; hij moest gewoon wennen, hij had geen honger, hij wilde vast een schone luier, en hup, daar vloog hij van mij naar de verkleedtafel waar ik hem niet kon zien. Ik was moe, dommelde in slaap en werd wakker van een slapende baby die bij mij werd gelegd. “Kijk, hij is helemaal tevreden; hij heeft een schone luier en toen ik zag dat jij sliep, heeft hij een klein cupje kunstvoeding gekregen. Dan kun jij lekker rusten.” Wat?! Ik wilde borstvoeding geven! Ik kon wel janken en ik heb me zelden zo in de war gevoeld. De nacht verliep ellendig, met geregeld bijvoeding. Toen begon ook het huilen; hij huilde en huilde en ik stak mijn pink maar in zijn mondje. Ik durfde hem niet weer aan te leggen, want ik was bang betrapt te worden.

De volgende ochtend werd hij nagekeken: “Ja, we hebben hem een zetpil gegeven, want hij heeft een hersenschudding van de vacuümpomp. Niets ernstigs, hoor, gebeurt wel eens vaker.” Ik was woest! Steeds had hij bijvoeding gekregen, terwijl ik aldoor al dacht dat hij hoofdpijn had en daarom huilde. We zijn daarop uit het ziekenhuis vertrokken; ik was woedend.

Gelukkig hadden we een fijne kraamverzorgende, maar het huilen hield aan…

Was mijn borstvoeding niet goed op gang gekomen? Die voedingstijden, al die onzekerheid…

De weken gingen voorbij en mijn man moest weer varen, één week weg, één week thuis. Echt uren en uren liep ik met onze zoon te wandelen door huis, op alle tijden van de dag. Hij huilde en huilde maar. Had hij krampen en honger? Ik wist het niet meer; ik was totaal in de war. Ik kreeg adviezen van moeders en ik heb gebeld met het consultatiebureau. Ze kwamen op gesprek en toen kreeg ik het boekje van Ria Blom. Samen hebben we alle stappen doorlopen en kreeg geadviseerd een schrift bij te houden. Ik moest werkelijk alles noteren wat er gebeurde. Mijn leven was een hel! Ik had een huilend kind en voelde me een waardeloze moeder die allemaal tips uitprobeerde die niet werkten!

“Je kind zal nooit langer huilen dan dertig minuten”, las ik toen ergens. Met dat in mijn hoofd heb ik het hele ritueel gevolgd: voeden, knuffelen, in de box en dan in bed. Mijn hart bonsde in mijn keel toen ik de deur achter me dicht trok. De tijd ging in…

Dertig minuten later huilde hij nog. Ik zocht steun bij moeders op internet, maar iedereen zei: “Volhouden! Uiteindelijk is dit ook het beste voor je kind; dat zeggen ze bij het cb en Ria Blom zegt het zelf toch ook?!”

Het werden zestig minuten, negentig minuten... Ik trok het niet meer. Ik haalde mijn kind uit bed en ging voeden; hij had helemaal een droge mond van het huilen. Spelen, in de box en terug in bed... Ik had hem nog niet ingestopt of hij huilde al en ik liep huilend zijn kamer uit. Dertig minuten, zestig minuten... Huilend zat ik voor zijn slaapkamerdeur. Ik heb het cb gebeld en alles verteld, maar er was maar één reactie: volhouden moest ik!

Na weer negentig minuten huilen weer uit bed; voeden, knuffelen, in de box en terug in bed... en na twintig minuten huilen weer het cb gebeld. “Hij geeft vanzelf op”, zeiden ze!

Ik kon niet meer. Helemaal overstuur heb ik Ria Blom gebeld om te zeggen dat haar boek niet klopte! Ik vertelde alles in één waterval. Ze zei dat het zo niet ging werken en dat hij moest worden ingebakerd. “Haal hem maar uit bed”, zei ze. Ik zuchtte diep: eindelijk was er iemand die zei dat ik hem uit bed moest halen. Hij werd meteen stil en vijf minuten later sliep hij in mijn armen. We zetten het telefoongesprek voort en Ria legde uit waarom hij moest worden ingebakerd; ik moest dan wel echt volhouden. Ze vertelde dat ze een zelfde geval had meegemaakt als het onze en vroeg of ik niet wilde meewerken aan een interview over huilende baby’s voor een dvd die ze aan het maken was. Het overdonderde me volledig. Ze zei dat andere moeders ermee geholpen zouden zijn en dat raakte me. Ik voelde me geroepen om het te doen en ik gaf toestemming.

Toen hij zes weken was, ben ik gestopt met borstvoeding geven. Ik heb overal hulp gezocht, maar het mocht niet baten. Hij bleef huilen en toen ik nog borstvoeding gaf, zei iedereen, inclusief het cb, dat het daaraan lag.

Eén week heb ik hem op advies van de draagdoekvriendin gedragen, met mij blote borsten binnen zijn bereik. Die week was hij stil, die week sliep hij, die week dronk hij.

Bij gebrek aan begeleiding hierbij, heb ik na een pijnlijke draagweek (want hoe knoop je zo’n doek goed, zodat het dragen geen pijn doet?)de doek op zolder gelegd. Ik werd dagelijks voor gek verklaard; ik mocht hem hier niet aan laten wennen, dit dragen was niet goed voor hem en voor mij en nog veel meer. Ik wilde een goede moeder zijn, ik wilde mijn kind geen verkeerde dingen of vreemd gedrag aanleren waarmee hij het later moeilijk zou krijgen. Ik ben toen gestopt met borstvoeding geven en gestopt met dragen. Is het niet vreemd, dat ik daarna nooit te horen heb gekregen van iemand dat hij zo huilde als gevolg van de kunstvoeding?!

Niemand heeft ooit onderzocht of hij een allergie had; daar ben ik zelf achtergekomen. Met elimineren en provoceren werd dat duidelijk en toen kreeg hij een andere kunstvoeding. Als ik nog borstvoeding had gegeven en daar begeleiding bij had gekregen, was alles misschien anders gegaan.

Op een gegeven moment was de dag aangebroken dat Ria Blom bij ons thuis zou komen, samen met iemand voor het interview. Die ochtend ging de telefoon; het was een man die ons huis niet kon vinden kon. Het bleek de interviewer te zijn. Hij vertelde dat hij er rond 10.30 uur zou zijn met zijn collega en rond 14.00 uur zou Ria komen.

Ik was van dit alles helemaal niet op de hoogte en schrok toen er een heuse filmploeg voor de deur stond met heel veel professionele apparatuur, zoals microfoons en lampen en schermen en camera’s. Ik was in de war van alles wat ons overkwam.

Na veel vragen en wat giechelige antwoorden (ik was erg zenuwachtig, nu ik wist hoe groot het allemaal was), kwam eindelijk Ria Blom eraan. We voerden een heel kort gesprekje en we kregen een vluchtige uitleg van wat er ging gebeuren. Ik vroeg of het allemaal nog lang zou duren, want mijn hechtingen deden mij nog erg veel pijn en ik kon niet lang staan of goed zitten. Ik voelde me ook nog duizelig als gevolg van de bevalling. De filmploeg wist dit, want ik had het ze al verteld.

De gesprekken met Ria werden gefilmd en veel scènes moesten telkens opnieuw: anders zitten, die plant weg, dit anders, dat anders... De tijd verstreek en er was nog steeds geen einde in zicht. Echt hulp had ik ook nog niet gekregen; alles draaide om de dvd.

Na wat oefenen met in- en uitbakeren en zelf proberen brachten we ons mannetje naar bed. De hele ploeg ging mee en dat voelde zo verkeerd! We legden hem weg en ik zei tegen hem dat we vlak bij waren. “Jaaa”, werd er geroepen, “dat was mooi! Willen jullie dat nog een keer doen? Dat zag er mooi uit voor de opnames!” Camera’s aan en toen moesten we het opnieuw doen.. . Ik weet nog dat ik in gedachten “Sorry” zei tegen onze zoon. Wat moest er wel niet allemaal door zijn koppie gaan, zo vroeg ik mij af: een hele filmploeg in zijn slaapkamer, voor het eerst ingebakerd, papa en mama die zich zo nep gedroegen… Ik schaamde me diep tegenover mijn eigen kind voor wat ik hem aandeed, echt heel diep! Dat gevoel is nog niet weg; als ik erover praat, voel ik die schaamte nu nog.

Eenmaal beneden was alles gedaan en kon ik eindelijk zonder camera’s even zitten. Het begon al donker te worden het was me allemaal te veel. Ons kereltje begon weer te huilen. Ik zei zomaar hardop dat ik hoopte dat het niet weer zo lang zou duren. Ria ging daar op in: “Dat kan niet”, zei ze, ouders ervaren het vaak als veel langer dan het in werkelijkheid is. Baby’s moeten hun dag verwerken en dat doen ze nu eenmaal met huilen!” De beneden deur stond open en ze zei ineens: “Kijk, nu was hij even stil. Nu gaan de dertig minuten opnieuw in.” Nu ging me een lichtje branden. Hij was een paar seconden stil geweest; het leek niet meer dan een adempauze. Als je dan opnieuw begint te tellen, dan huilt een kind inderdaad misschien nooit langer dan dertig minuten...

Ik kon mijn draai niet vinden; terwijl mijn huis stukje bij beetje weer mijn eigen huis werd, ontdaan van filmapparatuur, zat ik echt op de bodem. Ik liep naar de gang en ging op de trap zitten. Ik voelde me totaal verscheurd! Ria kwam bij me kijken en legde nog een keer uit dat dit het beste was en dat hij gewoon even moest wennen aan het nieuwe ritme. Weer wees ze me op een adempauze, maar ik kon niet eens meer waarnemen of hij stil was of niet.

De filmman kwam ook even kijken en weer werd er gezegd: “Oh, dit is een goed shot, ik wil dit eigenlijk ook op de dvd hebben.” Camera erbij en de microfoon en daar is de bekende trapscène van mij als wanhopige moeder die voor een mooier effect nog één treetje hoger is gaan staan op die trap, terwijl ik me compleet ellendig voelde. Ria Blom vraagt in die scène aan mij: “Denk je dat je je kunt houden aan wat wij zojuist hebben afgesproken?” Heel slim… Ze zegt namelijk niet letterlijk dat we zojuist hebben afgesproken om bij iedere adempauze de wekker wéér voor dertig minuten te zetten.

Terwijl onze zoon boven huilde (nu al dertig minuten) en ik voor mijn gevoel van oververmoeidheid zo in slaap kon vallen, kwam Ria even bij ons zitten en begon ze over de betaling. Ze had ons geholpen, zo zei ze, en dat telde gewoon als een consult. Daarnaast moesten we de inbakerdoeken betalen die ze had meegenomen, net als haar boek.

We waren stomverbaasd, want we waren van 9.30 tot 17.00 uur bezig geweest met die filmopnames. We hebben, totaal overdonderd, de dag erna de rekening betaald.

Die avond belde Ria nog om te vragen hoe lang hij in totaal had gehuild. Dat waren vijftig minuten. Eén week later was alles hier veranderd: na heel, heel veel ellenlange huilsessie had hij ‘geleerd’ te slapen. Om het behaalde ‘succes’ te filmen, kwam de ploeg drie weken later nog een keer, nu zonder Ria. Tijdens een babbeltje met de cameraman (die de hele methode geloof ik helemaal niet zag zitten), vertelde ik dat we hadden moeten betalen. Hij was hier heel boos over. Hij heeft ervoor gezorgd dat we ons geld terugkregen en ik mocht daarna ook zonder kosten bellen met Ria Blom, al bleef dat altijd ongemakkelijk voelen.

Twee weken nadat het hele gedoe rondom de dvd was afgelopen, hielpen het inbakeren en de regelmaat helemaal niet meer. Hij vocht ertegen en het huilen begon opnieuw. Omdat het zonder doeken nog erger was dan met, bleven we wel inbakeren. Rond de leeftijd van één jaar kwam er zomaar verbetering in de situatie. Hij wordt echter nog steeds geregeld wakker en ik weet nu dat dat natuurlijk gedrag is. Het overkomt mijzelf immers ook!

Update op 19 oktober 2013:

Rond zijn eerste verjaardag kon ik niet langer meer doen wat anderen zeiden. Ik was mezelf verloren, direct na de bevalling al, en ik wilde niet langer leven in afgescheidenheid van mijzelf, van mijn gevoel en mijn intuïtie. Ik hakte de knoop door en stopte met het traject van inbakeren en laten huilen. Dan was ik maar een slechte moeder in de ogen van de mensen om mij heen en in de ogen van het cb. Het kon me niet meer schelen, want dit ging niet langer en het duurde al veel te lang.

Daarna trad er verbetering op, want door onze troost begon hij zich weer veiliger te voelen als het ging om het slapen.

Nu is hij net zeven jaar geworden. Hij is hoogsensitief en ervaart snel stress. In zulke gevallen is het resultaat nog steeds dat hij niet kan slapen. Hij gaat gebukt onder het onderwijs, het schoolsysteem en ook dat resulteert in slaapproblemen. Hij vindt het nog steeds lastig zich te uiten. Er is veel woede bij hem en hij ontploft snel. Als hij echter merkt dat je werkelijk bereid bent te luisteren, zal hij wel praten en delen wat er in hem omgaat. Dan laat hij zichzelf zien en kan hij dingen verwoorden die voor vele volwassenen nog lastig te begrijpen zijn. Als hij pijn had, rende hij als dreumes-peuter-kleuter van ons weg en ging hij in paniek alleen huilen. Hij ging er simpelweg niet vanuit dat iemand hem zou helpen; dat was immers zijn vroege ervaring. Dat is nu gelukkig anders; hij komt naar ons toe of vraagt om hulp. Wel gaat dit meestal met veel hulpgeroep gepaard. Er is in hem nog steeds de angst dat hij anders genegeerd wordt en dat hij alleen blijft met zijn pijn en zijn tranen. Ik weet niet of deze angst nog weg gaat. We doen er in ieder geval alles aan om hem te begeleiden; we steunen hem waar we kunnen! We hebben hem ook na de komst van onze dochter nog in de doek gedragen en dit heeft enorm bijgedragen aan de hechting en aan zijn vertrouwen in ons.

We slapen samen… alle vier! Soms wil hij een poosje op zijn eigen kamer en soms ligt hij weer maanden bij ons. We genieten, we leren, we leven…

Warme groet!