dinsdag 5 april 2011

De kunst afkijken

Na de geboorte van onze oudste dochter zag mijn leven er op slag volslagen anders uit. De zeeën van tijd die ik voor me had gezien in de zwangerschap, bleken verdampt. Ze huilde veel meer dan ik had verwacht en ik had al mijn energie nodig om haar behoefte aan mijn nabijheid te bevredigen.
Toen ze een paar maanden oud was, las ik een boek dat grote invloed op me zou hebben. Ik kreeg het van een vriendin van de zwangerschapsyoga, een ervaren moeder die haar derde kind kreeg, die voedde en kolfde met de vanzelfsprekendheid waarmee een mens zijn tanden poetst, die met een parttime baan hoofdkostwinner was in haar gezin en die de nachten met haar man en kinderen doorbracht in een vijfpersoons bed.
Ik volgde niet al haar voorbeelden, maar het boek, ‘Op zoek naar het verloren geluk’, zette me aan het denken. Schrijfster Jean Liedloff leefde in de zeventiger jaren van de vorige eeuw tweeënhalf jaar in de jungle van Venezuela tussen de Yequana-indianen. Haar westerse opvattingen werden door deze ervaring ondermijnd. Haar nieuwe visie had breed uitwaaierende consequenties voor hoe ze keek naar het opgroeien van baby’s en jonge kinderen.

In dit interview stelt ze fascinerende zaken aan de orde.
“Baby’s hebben vierentwintig uur per dag nabijheid nodig. Huilen betekent: stress. De baby zegt ermee: ‘Pak me op!’ Wanneer je er geen gehoor aan geeft, zal de baby denken: ‘Ik ben niet de moeite waard om antwoord te krijgen op mijn hulpvraag. Ik ben niet goed genoeg.’ Dit achtervolgt ons ons hele leven; het ondermijnt ons zelfvertrouwen en ons gevoel competent te zijn.
Baby’s hoeven niet sociaal te worden gemaakt; ze worden sociaal geboren! Ze zijn erop gericht om deel uit te maken van de groep. Ze willen graag aan het verwachtingspatroon van hun sociale omgeving voldoen. Het zelfbeeld van je kind heeft echter een sterke invloed op zijn gedrag. Wanneer je als ouders vertrouwen in je kind uitstraalt, zal hij zich krachtig voelen en uit zichzelf sociaal wenselijk gedrag vertonen. Het omgekeerde geldt ook.
Als kind zijn we erop gericht om te leren, niet om te worden onderwezen. Je leert door na te doen wat wordt gedaan, niet door te doen wat wordt gezegd. Meekijken met het dagelijks leven vanuit de armen van hen die van je houden, is daarom een fantastische leerschool. De stabiliteit van je leermeesters (je ouders, broers en zusjes, ooms en tantes) stelt je in staat in je eigen tempo je leerprocessen te doorlopen. Ouders zouden daarom niet zo veel moeten wegnemen voor hun kinderen, want dat ontneemt ze de kans om dingen te ontdekken. Laat je kind naar jou toe komen voor hulp in plaats van andersom en voedt zo zijn gevoel van autonomie.”

Dit is een greep uit het prachtige interview, dat ik van harte kan aanbevelen.
En haar boek… dat zou verplichte kost moeten zijn voor iedereen die met baby’s werkt!
Jean Liedloff, geboren in 1926, was psychotherapeute; ze is op 15 maart 2011 overleden.