woensdag 28 augustus 2013

Uit de kleren!

"De scholen zijn weer begonnen", zeggen de spandoeken boven de doorgaande routes naar de basisscholen, zodat automobilisten er na een lange vakantieperiode weer alert op zijn dat er jonge kinderen hun pad kunnen kruisen. Dat moment betekent meestal ook dat er in de dagelijkse routine weer een duidelijke structuur komt: niet meer omlummelen in de ochtend, niet meer eten op gekke tijden, kinderen weer ingelijfd in het (nieuwe) lesrooster en daarnaast zowel in hun als in je eigen agenda heel snel weer heel veel afspraken en taken en verplichtingen.

Enerzijds is het fijn en gaat je productiviteit een stuk omhoog als er weer een vaster ritme is. Anderzijds word ik er altijd een beetje melancholiek van; het luidt voor mij ook altijd de tijd in dat je denkt: “Toch nog maar even buiten in de zon zitten, want voor je het weet is de zomer voorbij!” Ik heb echt de hele week al dat dilemma: lekker bloot in de zon (goed voor de vitamine D-opname en met vakliteratuur is het niet eens spijbelen… haha) of toch maar binnen zitten en klussen oppakken die je met een laptop in de zon niet goed voor elkaar krijgt en die ook meer concentratie vragen dan je met de zon op je snoet kunt opbrengen. Onder dat soort paradijselijke omstandigheden las ik namelijk nog wel eens ‘denkpauzes’ in die langer uitvallen dan gepland en die bovendien met hazenslaapjes gepaard gaan…


Nou ja, het zij zo. Het werkritme zit er straks snel genoeg weer in. Al dat zonlicht is bovendien goed voor je geestelijke gesteldheid, want de UVB-stralen helpen je om beta-endorfinen aan te maken en die helpen weer om je goed te voelen. (Luister maar eens naar The Sun and Vitamin D 1.) Nu de dagen alweer drastisch korter worden, is het dus goed om nog even te profiteren van de zonnige uurtjes waarmee je een voorraadje kunt aanleggen van het waardevolle vitamine D. Dat voorraadje kan je dan door de winter heen helpen en zorgen dat allerlei organen en weefsels goed blijven functioneren.

Collega Emmy Janson heeft zich de afgelopen twee, drie jaren grondig verdiept in de achtergronden en eigenschappen van vitamine D en geregeld ontvang ik van haar boeiende links en artikelen. Het lukt me niet altijd om ze allemaal meteen te lezen, maar ze staan in mijn map en ik wil me er in etappes doorheen werken. Vitamine D blijkt namelijk zoveel belangrijke functies te hebben dat het zorgelijk is dat zoveel mensen een tekort hebben zonder het te weten.

Vaak wordt ook gezegd dat moedermelk te weinig vitamine D bevat. Ik heb dat altijd vreemd gevonden, maar kreeg er geen grip op. Hoe kan dat? Is het niet ongeloofwaardig dat een zoogdierbaby van de moeder melk zou krijgen (de enige voedingsbron!) die ertoe leidt dat bijvoorbeeld het bot- en spierstelsel onvoldoende bouwstoffen beschikbaar heeft en zich daardoor zwak ontwikkelt en tekorten en ziektes oploopt? Dat kan gewoon niet; dan zou die diersoort uitgestorven zijn. Er moet dus wat anders aan de hand zijn. Als een moeder voldoende van iets heeft, dan zou ze het toch doorgeven in haar melk? Zit het tekort dus bij haar en is het lage melklevel daarvan alleen maar een gevolg?

Emmy vertelde dat zij een presentatie had gehoord waarin werd gesproken over een onderzoek naar het verhogen van de moedermelklevels van vitamine D. Borstvoedende moeders werden drastisch gesuppleerd met vitamine D. Daarna bevatte hun melk zoveel vitamine D dat de kinderen geen extra vitamine D meer hoefden te krijgen! De stelling was vervolgens: “Het bloedplasmalevel van vitamine D is pas hoog genoeg als het gedurende de lactatie leidt tot melk waarin voor een baby genoeg vitamine D zit.” Dat klinkt mij echt volstrekt logisch in de oren; dat is weer een voorbeeld van het snugger toepassen van wat we weten over fysiologie. (En omdat we ook weten dat onze voeding te weinig vitamine D bevat, is aanvullen dus nodig in de maanden dat je onvoldoende zon ziet.)

Dus, mensen: met de weersverwachting voor de komende dagen in de zak (nog geregeld overal zonnig) zou ik iedereen willen aanmoedigen om nog even lekker uit de kleren te gaan. Tussen 10.00 en 15.00 uur schijnt de beste tijd te zijn voor het opvangen van de straling die in je huid in vitamine D wordt omgezet. Alle dringende klussen moeten dus daarvoor of daarna! :-)