Hiermee sluit ik deze serie af, al zal het onderwerp ongetwijfeld wel weer eens voorbijkomen!
*****
Van: Siebe Sietsma
Verzonden: zondag 4 februari 2018 11:47
Onderwerp: Fwd: bv
Beste Marianne,
Graag reageer ik op je blog over mijn reportage over bedding
in.
Ons vertrekpunt qua toon is de zorg die artsen en
kraamverzorgers uitspreken over een toename in samen slapen (nog weer wat
anders dan co-slapen).
Onbekendheid met de risico's bij ouders speelt daarbij een
rol. Maar ook goed geïnformeerde ouders laten hun kind nog in bed slapen,
bijvoorbeeld omdat ze niet willen / het zielig vind dat het huilt. De cijfers
uit Engeland zijn enkel de kapstok geweest om naar Nederland te kijken (we
trekken daaruit geen andere conclusies dan dat het daar tot discussie leidt).
Artsen en kraamverzorgers hebben een heel helder verhaal,
gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek: kinderen liggen het veiligst in de
wieg, en alle varianten in bed of aan bed brengen meer gezondheidsrisico's met
zich mee.
Niet doen dus. Het feit dat samen slapen óók voordelen
heeft, bijvoorbeeld qua hechting, doet daar niets aan af. Dat hebben we
voorrang gegeven.
Vriendelijke groeten,
Siebe Sietsma
Nieuwsuur
*****
Verzonden: zondag 4 februari 2018 15:54
Aan: Siebe Sietsma
Onderwerp: Fwd: bv; reactie Marianne
Beste Siebe,
Hartelijk dank voor je bericht! Fijn, dat je de moeite hebt
genomen te reageren.
Helaas gaat er in je antwoord hetzelfde mis als in je
reportage: veel aannames, geen onderbouwing, een zichtbaar gebrek aan
achtergrondkennis en een normatieve conclusie.
Ik heb twijfels over de vraag of jullie je realiseren wat je
aanricht onder jonge ouders, door zo te werk te gaan. Je voedt angst en angst
is een slechte raadgever.
Het zou hetzelfde zijn als wanneer je tegen jongeren zou
zeggen:
'Onbekendheid met de risico's van onbeschermde seks bij
jongeren speelt daarbij een rol. Maar ook goed geïnformeerde jongeren nemen nog
wel risico's met seks, bijvoorbeeld omdat ze zich seksueel geprikkeld voelen /
behoefte hebben aan fysieke liefde. Het veiligst is gewoon om geen seks te
hebben, want dat brengt gezondheidsrisico's met zich mee. Niet doen dus. Het
feit dat seks ook prettig en gezond kan zijn, doet daar niets aan af.'
Of dit: 'Onbekendheid met de risico's van het vervoeren van
een baby in de auto speelt daarbij een rol. Maar ook goed geïnformeerde ouders
nemen nog wel risico's met hun baby in de auto, bijvoorbeeld omdat ze ergens
naar toe moeten / haast hebben. Het veiligst is gewoon om geen baby's in auto's
te vervoeren, want dat brengt gezondheidsrisico's met zich mee. Niet doen dus.
Het feit dat auto's praktisch zijn, doet daar niets aan af.'
Hoe klinkt je dat in de oren...? Is dat de meest effectieve
benadering om met seks om te gaan en de veiligheid rondom seks te vergroten, of
om het vervoer van baby's in auto's veilig te maken?
Het antwoord moge helder zijn: nee. Beide voorbeelden laten
zien wat ook voor bedding-in/bedsharing geldt: het *gebeurt gewoon*, wat wie er
ook over zegt, dus licht mensen goed en eerlijk voor, zodat ze weten wat ze
kunnen doen om op een zo veilig mogelijke manier met zaken om te gaan.
Het antwoord van de arts en de kraamzorginstelling *klinkt*
wel helder, maar is het niet. Het is simplistisch, paternalistisch en
tendentieus.
De hele reportage trekt een rookgordijn op dat iedereen het
zicht en de adem beneemt. Ik vind dat een blamage voor de publieke omroep en
het tast zeer de geloofwaardigheid van een programma als Nieuwsuur aan. De
gezondheid en het welzijn van jonge kinderen zijn cruciaal voor hun
fundamentele fysiologie en stressregulatie, voor een gezonde
psychoneuroimmunologische ontwikkeling.
Het arsenaal aan wetenschappelijk onderbouwde argumenten die
vóór coslapen pleiten afdoen met 'gezellig' en 'vinden het zielig' geeft
werkelijk geen pas. Het is een treurige manier van framen van juist vaak
uitzonderlijk gemotiveerde ouders. Het aspect 'hechting' is niet zomaar een
'modedingetje'; er is waanzinnig veel onderzoek over de impact van onveilige
(angstige-afwerende/vermijdende/gedesoriënteerde) hechting
op het latere leven. Ook hierover zijn bibliotheken volgeschreven; voor de
basis ervan kun je terecht bij John Bowlby, grondlegger van de
hechtingstheorie.
Als je me je adres stuurt, stuur ik je een exemplaar van
mijn boekvertaling (stikvol referenties!) van James J. McKenna, mondiale
autoriteit op het gebied van coslapen, en dan spreek ik daarna graag een keer
met je af.
In dat boek kun je dan ook lezen hoe het zit met de
terminologie (die vaak zeer slordig wordt gehanteerd en daardoor zinvolle
uitspraken en vergelijkingen onmogelijk maakt):
Cosleeping (in het Nederlands: samen slapen) is een
*overkoepelende* term voor alle vormen waarbij een kind op zintuiglijke,
armlengte afstand van de ouders slaapt.
Rooming-in: het kind ligt op de kamer van de ouders, in hetzelfde
bed, in een eigen bed of in een cosleeper.
Bedding-in of bedsharing: het kind slaapt in het bed van de
ouders, op hetzelfde slaapoppervlak.
Cosleeper (het type bedje Alexander Otto): het kind ligt op
een eigen slaapoppervlak in een bedje dat naadloos aan het ouderlijk bed
vastzit.
Ik hoor graag van je en zal een exemplaar voor je
klaarleggen; dat kan dan op de post zodra ik je adres heb!
Met vriendelijke groet,
Marianne Vanderveen-Kolkena IBCLC, BSc
Borstvoedingscentrum Panta Rhei
Lactatiekundige en antropoloog
*****
Van: Siebe Sietsma
Verzonden: zondag 4 februari 2018 17:42
Aan: Info Bvc Panta Rhei
Onderwerp: Re: bv; reactie Marianne
Beste Marianne,
Dank voor het bericht. Ik wil geen eindeloze discussie
aangaan, en we kunnen verschillende opvattingen hebben over onze berichtgeving.
Maar ik ben het echt met je oneens als je zegt dat wij op basis van aannames
berichten.
Wetenschappelijk onderzoek door medici is het uitgangspunt
voor onze berichtgeving, en we hebben ons ook gebaseerd op gangbare meest
recente adviezen voor ouders van pasgeboren kinderen, zie verder mijn vorige
mail.
Dat lijkt me de meest verantwoorde manier, aangezien
verkeerde informatie kan leiden tot ernstige ongelukken. Verder heb ik ook al
aangegeven dat er inderdaad ook voordelen zijn van samen slapen (bv. hechting).
Daar ga je in je reactie aan voorbij.
Dank voor het aanbod van het boek, mag ik het beleefd
afslaan?
Vriendelijke groeten,
Siebe Sietsma
*****
Verzonden: zondag 4 februari 2018 18:33
Aan: Siebe Sietsma
Onderwerp: Fwd: bv; reactie Marianne
Beste Siebe,
Dank voor je reactie, die ik tamelijk teleurstellend vind.
Je lijkt niet bereid om wetenschappelijk onderzoek met een
volledig andere conclusie tot je te nemen, zelfs niet als het je heel
gemakkelijk wordt gemaakt.
Dat is naar mijn idee helemaal geen verantwoorde manier; dat
is volstrekte eenzijdigheid.
Ik zou verwachten dat je als journalist nieuwsgierig bent
naar hoe het kan dat andere wetenschappers (van mondiale faam) tot een totaal
andere conclusie komen.
En áls je dan al conclusies van een arts noteert, dan moet
dat uiteraard wel correct gebeuren. Dat heb je op twitter niet gedaan; je
citaat c.q. interpretatie was niet juist.
Ik heb gereageerd, maar nog geen antwoord van je gezien.
Wat je zegt, is waar: verkeerde informatie kan leiden tot
ernstige ongelukken. Daar hebben jullie nu zelf aan bijgedragen.
Je nóemt de hechting wel (overigens heeft gedrag in lijn met
de biologische blauwdruk geen voordelen, maar heeft afwijken daarvan risico's
en nadelen, maar dat terzijde), maar je doet die af als ondergeschikt. Daarmee
doe je aan heel veel zaken geen recht. Ik heb geprobeerd daarover wat
toelichting te geven, maar daar ga je niet op in.
Je gaat ook niet in op de twee analogieën die ik heb gegeven
over informatievoorziening en veiligheid en de effecten van paternalistische
benaderingen.
Al met al komt je mail op mij als volgt over: 'Ik ben er nu
wel klaar mee en ik wil geen andere invalshoek horen of bestuderen, zelfs niet
als ik een boek daarover gratis kan krijgen.'
Dat lijkt me strijdig met de NOS-missie die ik in het begin
van mijn blog heb genoemd en waaraan jij je, neem ik aan, ook moet conformeren.
Desalniettemin maak jij uiteraard zelf de keus of je je in het onderwerp wilt
verdiepen (zij het dan dat achteraf natuurlijk te laat is...).
Ik neem aan dat je volledig achter je onderstaande twee
mails staat? Het is niet ondenkbaar dat ik de inhoud daarvan zal gebruiken voor
een blog.
Het lijkt me wenselijk dat het brede publiek een idee kan
krijgen van hoe de NOS te werk gaat en op welke manier zo'n reportage tot stand
komt.
Iemand vroeg al naar wat je had gezegd, maar ik gaf aan jou
eerst de kans te willen geven je nader in het onderwerp te verdiepen en op mijn
mail in te gaan.
Dat laatste heb je nu gedaan en je lijkt de discussie te
willen sluiten; klopt dat...? Mocht je nog iets willen toevoegen aan of
nuanceren in je reactie, dan hoor ik het graag.
Ik betreur dat je de discussie sluit. Ik zou denken dat de
NOS haar taak van eerlijke en gebalanceerde informatievoorziening serieus
neemt. Dat heeft ze met deze reportage zeker niet gedaan en ik vind dat eerlijk
gezegd een blamage. Met een groot bereik komt ook een grote verantwoordelijkheid.
Dit is wat de website zegt over Nieuwsuur: 'Nieuwsuur wordt
gemaakt door de taakomroepen NTR en NOS en brengt onafhankelijk, onpartijdig en
ongebonden achtergronden bij het nieuws.'
Deze reportage was niet onpartijdig; er was een
vooropgestelde boodschap die men/jij wilde overbrengen, en niet de intentie om
beide kanten van de medaille te laten zien, zodat ouders afwegingen kunnen
maken.
Ik ga ervan uit (ja, dat is een aanname... correct me if I'm
wrong) dat het de bedoeling was om de veiligheid te vergroten; dat gebeurt
helaas niet met deze benadering.
Ik hoop dat je nog reageert, maar ik houd er rekening mee
dat je daarvan zult afzien.
Met vriendelijke groet,
Marianne
*****
Verzonden: zondag 4 februari 18 23:16
Aan: Siebe Sietsma
Onderwerp: RE: bv; reactie Marianne
Hallo Siebe,
Ik reageer even tussen je tekst met **...
-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Siebe Sietsma
Verzonden: zondag 4 februari 2018 20:13
Aan: Info Bvc Panta Rhei
Onderwerp: Re: bv; reactie Marianne
Hoi Marianne,
De twee analogieën die je gebruikt vind ik niet sterk: bij
seks en autorijden is het risico op de dood extreem klein - en ook binnen die
context lijkt het me trouwens verstandig alle mogelijke veiligheidsmaatregelen
te nemen.
**Zeker, veiligheidsmaatregelen nemen! Dat is precies wat we
bepleiten, en wat iets heel anders is dan verbieden! Dat is namelijk wat
zorgverleners doen: verbieden, taboeïseren, wegzetten als onverantwoord.
Overigens is het risico bij bedsharing ook heel klein, al
kan mevrouw Engelberts niet zeggen hoe klein (of hoe groot), zolang ze niet
weet hoeveel ouders hun kind in bed nemen. Zoals ik in mijn blog stel:
'Even simpel: als vijf ouderkoppels hun kind in bed nemen en
die vijf kinderen overlijden, is het risico 100%. Als er 500.000 ouderkoppels
hun kind in bed nemen en er overlijden vijf, dan spreken we over een risico van
0,001%. Da’s nogal een verschil.'
Mevrouw Engelberts 'denkt' dat het toeneemt, maar ze heeft
blijkbaar geen (betrouwbare) cijfers, anders had ze zeker gezegd: 'We weten uit
onderzoek dat het toeneemt.'
Als journalist ben ik inderdaad nieuwsgierig. Maar je kunt
niet verwachten dat ik bij een onderwerp gemaakt in een dag een boek tot me
neem en ook nog evt. van toepassing zijnde wetenschappelijk onderzoek. Daarbij
merk ik nog op dat de praktijk in de VS niet zomaar van toepassing is in
Nederland: door armoede en slechte behuizing is samen slapen daar vaker een
noodgedwongen oplossing. In Nederland is het weer vaker een bewuste keuze.
**Een bewuste keuze verkleint het risico aanmerkelijk, maar
juist als er sprake is van noodzaak, is het des te belangrijker om ouders te
informeren over hoe ze het veilig kunnen doen, zoals je in landen waar het
water vervuild is, extra uitleg moet geven over hoe mensen besmetting met ziektes
in dat water kunnen voorkomen. Hoe hoger het risico (waardoor dan ook), hoe
*groter* de noodzaak van gedegen informatie.
Wat de mogelijkheden tot voorbereiding betreft: als je het
niet verantwoord kunt doen en een 'scaremongering' item is het resultaat... is
dat dan hoogstaande journalistiek, of is het 'laag-bij-de-grond'?
Zoals Stevo Akkerman vandaag uitlegde in zijn lezing hier in
Assen: er is veel waarvan we kunnen zeggen: 'Het klopt wel, maar het deugt
niet.' Het klopt wel dat een goede voorbereiding veel tijd kost, maar dat je
die voorbereiding onvoldoende pleegt en dan angst creëert... dat deugt niet.
(En helaas is er in je item ook nog veel wat inhoudelijk niet klopt.)
Daarom leun ik op de expertise van bijv. de bijzonder goed
ingevoerde dr. Engelberts, zeker als haar opvattingen worden gesteund door
andere experts.
**Dr. James McKenna is een nog veel beter ingevoerde expert
en zijn opvattingen worden ook door heel veel experts gesteund, op grond van
enorm veel onderzoek en stapels publicaties als resultaat.
Zie ook het werk van een andere mondiale grootheid, namelijk
dr. Helen Ball en haar vakgroep in Durham (waar een prachtig sleep lab is, waar
ik een paar jaar geleden nog was): https://www.isisonline.org.uk/
.
Een filmpje als dit https://www.facebook.com/culturacolectivaplus/videos/2077317248952394/
is een super bondige samenvatting van enorm veel onderzoek van de laatste
decennia (waarin ACEs, epigenetica, eigenschappen van de HPA-as en
neurologische impact op breinanatomie een grote rol spelen). Dat ouders zoeken
naar manieren om hun kind niet te laten huilen (en wat is een betere manier dan
de troost van de primaire hechtingsfiguur, zeker als die lacterende borsten
heeft), is dus een wetenschappelijk verantwoorde aanpak. Ik kan je papers sturen
van zowel McKenna als Ball.
Als je wilt kun je mijn mails gebruiken in je blog of
elders. En mocht ik me nog eens verder willen verdiepen in het onderwerp, dan
maak ik graag alsnog gebruik van het boek dat je me aanbood.
**Ik wacht het af!
Onderzoeksjournalistiek behelst meer dan even snel een
itempje maken, zonder je rekenschap te geven van wat daarvan de consequenties
zijn voor degene die je interviewt of degene die je reportage ziet.
Het innerlijk kompas, waarover Stevo vandaag sprak, zou je
kunnen doen besluiten om te zeggen: 'Ik weet nog niet genoeg; ik moet me er
meer in verdiepen voordat ik dit naar buiten breng.'
Natuurlijk kun je aanvoeren dat je vastzit in het systeem
van 'snel, snel, snel', maar dat is nu precies waar Stevo's boek (net als dat van
Joris Luyendijk, 'Dit kan niet waar zijn') bezwaar tegen maakt.
Hij stelt dat de systemische structuren de individuele
moraal (dat innerlijk kompas) om zeep helpen en sprak in dat kader over de
journalistieke plicht om misstanden en onjuiste informatie door te prikken.
Daar heb je een prachtkans laten liggen. Dat is zowel
praktisch als ethisch een treurige kwestie, zowel voor de doelgroep van de reportage
als voor je eigen beroepsgroep.
Mijn collega's en ik blijven er alles aan doen om ouders
eerlijke informatie te geven en we moedigen de 'grassroots approach' in
ouderschapskwesties van harte aan.
Ik zal je taggen in de volgende delen van mijn blog, zodat
je geïnformeerd blijft.
Vriendelijke groeten,
**En weer terug,
Marianne
Siebe