dinsdag 13 februari 2018

Nieuwsuur over bedding-in, deel 4: mailwisseling met journalist

Via de onderstaande mailwisseling kunnen jullie een idee krijgen van de totstandkoming van de Nieuwsuur-reportage over bedding-in, gemaakt door Siebe Sietsma. Zijn e-mailgegevens heb ik verwijderd; de inhoud van zijn berichten onderschrijft hij en mag ik gebruiken, zo heeft hij aangegeven. Ik laat graag het oordeel aan jullie zelf!
Hiermee sluit ik deze serie af, al zal het onderwerp ongetwijfeld wel weer eens voorbijkomen!

*****

Van: Siebe Sietsma
Verzonden: zondag 4 februari 2018 11:47
Onderwerp: Fwd: bv

Beste Marianne,

Graag reageer ik op je blog over mijn reportage over bedding in.

Ons vertrekpunt qua toon is de zorg die artsen en kraamverzorgers uitspreken over een toename in samen slapen (nog weer wat anders dan co-slapen).
Onbekendheid met de risico's bij ouders speelt daarbij een rol. Maar ook goed geïnformeerde ouders laten hun kind nog in bed slapen, bijvoorbeeld omdat ze niet willen / het zielig vind dat het huilt. De cijfers uit Engeland zijn enkel de kapstok geweest om naar Nederland te kijken (we trekken daaruit geen andere conclusies dan dat het daar tot discussie leidt).

Artsen en kraamverzorgers hebben een heel helder verhaal, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek: kinderen liggen het veiligst in de wieg, en alle varianten in bed of aan bed brengen meer gezondheidsrisico's met zich mee.
Niet doen dus. Het feit dat samen slapen óók voordelen heeft, bijvoorbeeld qua hechting, doet daar niets aan af. Dat hebben we voorrang gegeven.

Vriendelijke groeten,

Siebe Sietsma
Nieuwsuur

*****

Verzonden: zondag 4 februari 2018 15:54
Aan: Siebe Sietsma
Onderwerp: Fwd: bv; reactie Marianne

Beste Siebe,

Hartelijk dank voor je bericht! Fijn, dat je de moeite hebt genomen te reageren.
Helaas gaat er in je antwoord hetzelfde mis als in je reportage: veel aannames, geen onderbouwing, een zichtbaar gebrek aan achtergrondkennis en een normatieve conclusie.
Ik heb twijfels over de vraag of jullie je realiseren wat je aanricht onder jonge ouders, door zo te werk te gaan. Je voedt angst en angst is een slechte raadgever.
Het zou hetzelfde zijn als wanneer je tegen jongeren zou zeggen:
'Onbekendheid met de risico's van onbeschermde seks bij jongeren speelt daarbij een rol. Maar ook goed geïnformeerde jongeren nemen nog wel risico's met seks, bijvoorbeeld omdat ze zich seksueel geprikkeld voelen / behoefte hebben aan fysieke liefde. Het veiligst is gewoon om geen seks te hebben, want dat brengt gezondheidsrisico's met zich mee. Niet doen dus. Het feit dat seks ook prettig en gezond kan zijn, doet daar niets aan af.'
Of dit: 'Onbekendheid met de risico's van het vervoeren van een baby in de auto speelt daarbij een rol. Maar ook goed geïnformeerde ouders nemen nog wel risico's met hun baby in de auto, bijvoorbeeld omdat ze ergens naar toe moeten / haast hebben. Het veiligst is gewoon om geen baby's in auto's te vervoeren, want dat brengt gezondheidsrisico's met zich mee. Niet doen dus.
Het feit dat auto's praktisch zijn, doet daar niets aan af.'
Hoe klinkt je dat in de oren...? Is dat de meest effectieve benadering om met seks om te gaan en de veiligheid rondom seks te vergroten, of om het vervoer van baby's in auto's veilig te maken?
Het antwoord moge helder zijn: nee. Beide voorbeelden laten zien wat ook voor bedding-in/bedsharing geldt: het *gebeurt gewoon*, wat wie er ook over zegt, dus licht mensen goed en eerlijk voor, zodat ze weten wat ze kunnen doen om op een zo veilig mogelijke manier met zaken om te gaan.

Het antwoord van de arts en de kraamzorginstelling *klinkt* wel helder, maar is het niet. Het is simplistisch, paternalistisch en tendentieus.
De hele reportage trekt een rookgordijn op dat iedereen het zicht en de adem beneemt. Ik vind dat een blamage voor de publieke omroep en het tast zeer de geloofwaardigheid van een programma als Nieuwsuur aan. De gezondheid en het welzijn van jonge kinderen zijn cruciaal voor hun fundamentele fysiologie en stressregulatie, voor een gezonde psychoneuroimmunologische ontwikkeling.
Het arsenaal aan wetenschappelijk onderbouwde argumenten die vóór coslapen pleiten afdoen met 'gezellig' en 'vinden het zielig' geeft werkelijk geen pas. Het is een treurige manier van framen van juist vaak uitzonderlijk gemotiveerde ouders. Het aspect 'hechting' is niet zomaar een 'modedingetje'; er is waanzinnig veel onderzoek over de impact van onveilige
(angstige-afwerende/vermijdende/gedesoriënteerde) hechting op het latere leven. Ook hierover zijn bibliotheken volgeschreven; voor de basis ervan kun je terecht bij John Bowlby, grondlegger van de hechtingstheorie.
Als je me je adres stuurt, stuur ik je een exemplaar van mijn boekvertaling (stikvol referenties!) van James J. McKenna, mondiale autoriteit op het gebied van coslapen, en dan spreek ik daarna graag een keer met je af.

In dat boek kun je dan ook lezen hoe het zit met de terminologie (die vaak zeer slordig wordt gehanteerd en daardoor zinvolle uitspraken en vergelijkingen onmogelijk maakt):
Cosleeping (in het Nederlands: samen slapen) is een *overkoepelende* term voor alle vormen waarbij een kind op zintuiglijke, armlengte afstand van de ouders slaapt.
Rooming-in: het kind ligt op de kamer van de ouders, in hetzelfde bed, in een eigen bed of in een cosleeper.
Bedding-in of bedsharing: het kind slaapt in het bed van de ouders, op hetzelfde slaapoppervlak.
Cosleeper (het type bedje Alexander Otto): het kind ligt op een eigen slaapoppervlak in een bedje dat naadloos aan het ouderlijk bed vastzit.

Ik hoor graag van je en zal een exemplaar voor je klaarleggen; dat kan dan op de post zodra ik je adres heb!

Met vriendelijke groet,

Marianne Vanderveen-Kolkena IBCLC, BSc
Borstvoedingscentrum Panta Rhei
Lactatiekundige en antropoloog

*****

Van: Siebe Sietsma
Verzonden: zondag 4 februari 2018 17:42
Aan: Info Bvc Panta Rhei
Onderwerp: Re: bv; reactie Marianne

Beste Marianne,

Dank voor het bericht. Ik wil geen eindeloze discussie aangaan, en we kunnen verschillende opvattingen hebben over onze berichtgeving. Maar ik ben het echt met je oneens als je zegt dat wij op basis van aannames berichten.
Wetenschappelijk onderzoek door medici is het uitgangspunt voor onze berichtgeving, en we hebben ons ook gebaseerd op gangbare meest recente adviezen voor ouders van pasgeboren kinderen, zie verder mijn vorige mail.
Dat lijkt me de meest verantwoorde manier, aangezien verkeerde informatie kan leiden tot ernstige ongelukken. Verder heb ik ook al aangegeven dat er inderdaad ook voordelen zijn van samen slapen (bv. hechting). Daar ga je in je reactie aan voorbij.

Dank voor het aanbod van het boek, mag ik het beleefd afslaan?

Vriendelijke groeten,

Siebe Sietsma

*****

Van: info@borstvoedingscentrumpantarhei.nl
Verzonden: zondag 4 februari 2018 18:33
Aan: Siebe Sietsma
Onderwerp: Fwd: bv; reactie Marianne

Beste Siebe,

Dank voor je reactie, die ik tamelijk teleurstellend vind.
Je lijkt niet bereid om wetenschappelijk onderzoek met een volledig andere conclusie tot je te nemen, zelfs niet als het je heel gemakkelijk wordt gemaakt.
Dat is naar mijn idee helemaal geen verantwoorde manier; dat is volstrekte eenzijdigheid.
Ik zou verwachten dat je als journalist nieuwsgierig bent naar hoe het kan dat andere wetenschappers (van mondiale faam) tot een totaal andere conclusie komen.
En áls je dan al conclusies van een arts noteert, dan moet dat uiteraard wel correct gebeuren. Dat heb je op twitter niet gedaan; je citaat c.q. interpretatie was niet juist.
Ik heb gereageerd, maar nog geen antwoord van je gezien.

Wat je zegt, is waar: verkeerde informatie kan leiden tot ernstige ongelukken. Daar hebben jullie nu zelf aan bijgedragen.
Je nóemt de hechting wel (overigens heeft gedrag in lijn met de biologische blauwdruk geen voordelen, maar heeft afwijken daarvan risico's en nadelen, maar dat terzijde), maar je doet die af als ondergeschikt. Daarmee doe je aan heel veel zaken geen recht. Ik heb geprobeerd daarover wat toelichting te geven, maar daar ga je niet op in.
Je gaat ook niet in op de twee analogieën die ik heb gegeven over informatievoorziening en veiligheid en de effecten van paternalistische benaderingen.
Al met al komt je mail op mij als volgt over: 'Ik ben er nu wel klaar mee en ik wil geen andere invalshoek horen of bestuderen, zelfs niet als ik een boek daarover gratis kan krijgen.'
Dat lijkt me strijdig met de NOS-missie die ik in het begin van mijn blog heb genoemd en waaraan jij je, neem ik aan, ook moet conformeren. Desalniettemin maak jij uiteraard zelf de keus of je je in het onderwerp wilt verdiepen (zij het dan dat achteraf natuurlijk te laat is...).

Ik neem aan dat je volledig achter je onderstaande twee mails staat? Het is niet ondenkbaar dat ik de inhoud daarvan zal gebruiken voor een blog.
Het lijkt me wenselijk dat het brede publiek een idee kan krijgen van hoe de NOS te werk gaat en op welke manier zo'n reportage tot stand komt.
Iemand vroeg al naar wat je had gezegd, maar ik gaf aan jou eerst de kans te willen geven je nader in het onderwerp te verdiepen en op mijn mail in te gaan.
Dat laatste heb je nu gedaan en je lijkt de discussie te willen sluiten; klopt dat...? Mocht je nog iets willen toevoegen aan of nuanceren in je reactie, dan hoor ik het graag.
Ik betreur dat je de discussie sluit. Ik zou denken dat de NOS haar taak van eerlijke en gebalanceerde informatievoorziening serieus neemt. Dat heeft ze met deze reportage zeker niet gedaan en ik vind dat eerlijk gezegd een blamage. Met een groot bereik komt ook een grote verantwoordelijkheid.
Dit is wat de website zegt over Nieuwsuur: 'Nieuwsuur wordt gemaakt door de taakomroepen NTR en NOS en brengt onafhankelijk, onpartijdig en ongebonden achtergronden bij het nieuws.'
Deze reportage was niet onpartijdig; er was een vooropgestelde boodschap die men/jij wilde overbrengen, en niet de intentie om beide kanten van de medaille te laten zien, zodat ouders afwegingen kunnen maken.
Ik ga ervan uit (ja, dat is een aanname... correct me if I'm wrong) dat het de bedoeling was om de veiligheid te vergroten; dat gebeurt helaas niet met deze benadering.

Ik hoop dat je nog reageert, maar ik houd er rekening mee dat je daarvan zult afzien.

Met vriendelijke groet,

Marianne

*****

Van: info@borstvoedingscentrumpantarhei.nl
Verzonden: zondag 4 februari 18 23:16
Aan: Siebe Sietsma
Onderwerp: RE: bv; reactie Marianne

Hallo Siebe,

Ik reageer even tussen je tekst met **...

-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Siebe Sietsma
Verzonden: zondag 4 februari 2018 20:13
Aan: Info Bvc Panta Rhei
Onderwerp: Re: bv; reactie Marianne

Hoi Marianne,

De twee analogieën die je gebruikt vind ik niet sterk: bij seks en autorijden is het risico op de dood extreem klein - en ook binnen die context lijkt het me trouwens verstandig alle mogelijke veiligheidsmaatregelen te nemen.

**Zeker, veiligheidsmaatregelen nemen! Dat is precies wat we bepleiten, en wat iets heel anders is dan verbieden! Dat is namelijk wat zorgverleners doen: verbieden, taboeïseren, wegzetten als onverantwoord.

Overigens is het risico bij bedsharing ook heel klein, al kan mevrouw Engelberts niet zeggen hoe klein (of hoe groot), zolang ze niet weet hoeveel ouders hun kind in bed nemen. Zoals ik in mijn blog stel:

'Even simpel: als vijf ouderkoppels hun kind in bed nemen en die vijf kinderen overlijden, is het risico 100%. Als er 500.000 ouderkoppels hun kind in bed nemen en er overlijden vijf, dan spreken we over een risico van 0,001%. Da’s nogal een verschil.'

Mevrouw Engelberts 'denkt' dat het toeneemt, maar ze heeft blijkbaar geen (betrouwbare) cijfers, anders had ze zeker gezegd: 'We weten uit onderzoek dat het toeneemt.'

Als journalist ben ik inderdaad nieuwsgierig. Maar je kunt niet verwachten dat ik bij een onderwerp gemaakt in een dag een boek tot me neem en ook nog evt. van toepassing zijnde wetenschappelijk onderzoek. Daarbij merk ik nog op dat de praktijk in de VS niet zomaar van toepassing is in Nederland: door armoede en slechte behuizing is samen slapen daar vaker een noodgedwongen oplossing. In Nederland is het weer vaker een bewuste keuze.

**Een bewuste keuze verkleint het risico aanmerkelijk, maar juist als er sprake is van noodzaak, is het des te belangrijker om ouders te informeren over hoe ze het veilig kunnen doen, zoals je in landen waar het water vervuild is, extra uitleg moet geven over hoe mensen besmetting met ziektes in dat water kunnen voorkomen. Hoe hoger het risico (waardoor dan ook), hoe *groter* de noodzaak van gedegen informatie.

Wat de mogelijkheden tot voorbereiding betreft: als je het niet verantwoord kunt doen en een 'scaremongering' item is het resultaat... is dat dan hoogstaande journalistiek, of is het 'laag-bij-de-grond'?

Zoals Stevo Akkerman vandaag uitlegde in zijn lezing hier in Assen: er is veel waarvan we kunnen zeggen: 'Het klopt wel, maar het deugt niet.' Het klopt wel dat een goede voorbereiding veel tijd kost, maar dat je die voorbereiding onvoldoende pleegt en dan angst creëert... dat deugt niet. (En helaas is er in je item ook nog veel wat inhoudelijk niet klopt.)

Daarom leun ik op de expertise van bijv. de bijzonder goed ingevoerde dr. Engelberts, zeker als haar opvattingen worden gesteund door andere experts.

**Dr. James McKenna is een nog veel beter ingevoerde expert en zijn opvattingen worden ook door heel veel experts gesteund, op grond van enorm veel onderzoek en stapels publicaties als resultaat.

Zie ook het werk van een andere mondiale grootheid, namelijk dr. Helen Ball en haar vakgroep in Durham (waar een prachtig sleep lab is, waar ik een paar jaar geleden nog was): https://www.isisonline.org.uk/ .

Een filmpje als dit https://www.facebook.com/culturacolectivaplus/videos/2077317248952394/ is een super bondige samenvatting van enorm veel onderzoek van de laatste decennia (waarin ACEs, epigenetica, eigenschappen van de HPA-as en neurologische impact op breinanatomie een grote rol spelen). Dat ouders zoeken naar manieren om hun kind niet te laten huilen (en wat is een betere manier dan de troost van de primaire hechtingsfiguur, zeker als die lacterende borsten heeft), is dus een wetenschappelijk verantwoorde aanpak. Ik kan je papers sturen van zowel McKenna als Ball.

Als je wilt kun je mijn mails gebruiken in je blog of elders. En mocht ik me nog eens verder willen verdiepen in het onderwerp, dan maak ik graag alsnog gebruik van het boek dat je me aanbood.

**Ik wacht het af!

Onderzoeksjournalistiek behelst meer dan even snel een itempje maken, zonder je rekenschap te geven van wat daarvan de consequenties zijn voor degene die je interviewt of degene die je reportage ziet.

Het innerlijk kompas, waarover Stevo vandaag sprak, zou je kunnen doen besluiten om te zeggen: 'Ik weet nog niet genoeg; ik moet me er meer in verdiepen voordat ik dit naar buiten breng.'

Natuurlijk kun je aanvoeren dat je vastzit in het systeem van 'snel, snel, snel', maar dat is nu precies waar Stevo's boek (net als dat van Joris Luyendijk, 'Dit kan niet waar zijn') bezwaar tegen maakt.

Hij stelt dat de systemische structuren de individuele moraal (dat innerlijk kompas) om zeep helpen en sprak in dat kader over de journalistieke plicht om misstanden en onjuiste informatie door te prikken.

Daar heb je een prachtkans laten liggen. Dat is zowel praktisch als ethisch een treurige kwestie, zowel voor de doelgroep van de reportage als voor je eigen beroepsgroep.

Mijn collega's en ik blijven er alles aan doen om ouders eerlijke informatie te geven en we moedigen de 'grassroots approach' in ouderschapskwesties van harte aan.

Ik zal je taggen in de volgende delen van mijn blog, zodat je geïnformeerd blijft.

Vriendelijke groeten,

**En weer terug,



Marianne

Siebe


Geen opmerkingen:

Een reactie posten